Bài viết sau đây của nhà mình, Ts Phùng Khánh Lâm và Ts Lê Thị Quỳnh Nhi, vào năm 2018, khi ấy tụi mình ở New Jersey, Mỹ cho chuyến tu nghiệp ngắn hạn tại trường đại học Princeton trong vài tháng. Ở đó, chúng mình dẫn con đi thư viện và có cơ hội tham gia các sự kiện do thư viện tổ chức. Nhờ vậy mà được gặp một nhà Toán học nổi tiếng trong giới học thuật, anh Toán (Ts. Nguyễn Trọng Toán), cùng chị Thanh và con trai Alex khi họ cũng cho con đến thư viện.
Chúng mình thấy rất rõ giá trị của kiến thức, của sách trong lòng một nước phát triển như vậy.
Bài viết này hy vọng cung cấp một bức tranh tổng quan về những lợi ích của trẻ khi bé được đọc sách.
Có thể bạn còn thấy nhiều lợi ích hơn nữa, chúng ta cùng bổ sung nhé. Cảm ơn bạn đã dành thời gian đọc bài này.
TRẺ HỌC ĐƯỢC GÌ KHI ĐỌC MỘT CUỐN SÁCH?
30 lợi ích được phân loại theo nhóm như sau:
Nhóm kỹ năng cho bản thân trẻ nhỏ
1. Nghe - nếu bạn đọc sách cho trẻ nghe bằng nhiều ngôn ngữ, chất giọng, âm thanh khác nhau.
2. Nói, phát âm - nếu bạn giúp trẻ đọc thành lời và sử dụng kĩ thuật về phonemic awareness (nhận dạng âm tiết, cả trong tiếng Việt và các ngôn ngữ khác, khi trẻ nhìn miệng người khác phát âm, trẻ có khả năng bắt chước để tạo ra âm thanh tương tự).
3. Đọc chữ - nếu bạn giúp trẻ đọc và nhận những chữ viết trong cuốn sách.
4. Viết - nếu bạn khuyến khích trẻ kể lại hoặc thể hiện suy nghĩ về cuốn sách bằng chữ viết.
5. Diễn đạt – nếu bạn giúp trẻ mô tả và kể lại câu chuyện của trẻ từ nội dung sách.
6. Vẽ - nếu bạn khuyến khích trẻ kể lại hoặc thể hiện suy nghĩ về cuốn sách bằng hình vẽ.
7. Lưu loát - nếu bạn giúp trẻ đọc đi đọc lại những cuốn sách quen thuộc với tốc độ tăng dần.
8. Vốn từ - nếu bạn chú ý giới thiệu và giải thích cho trẻ những từ mới khi đọc.
9. Đếm và phép tính cơ bản - nếu bạn tận dụng các số trang khi đọc cùng trẻ.
10. Ghi nhớ - nếu bạn đọc cho trẻ câu chuyện và khuyến khích trẻ ghi nhớ một vài thông tin bằng các câu hỏi
Nhóm kỹ năng tương tác
Học cách giao tiếp – nếu bạn cùng đọc và tương tác với trẻ, lợi ích về việc phát triển kỹ năng giao tiếp của trẻ được thấy rất rõ ràng. Ngay cả khi trẻ đã có thể tự đọc được sách, bạn vẫn nên dành thời gian đọc sách cùng trẻ.
Có được sự đồng hành và gắn kết với ba mẹ - nếu bạn dành thời gian đọc cùng trẻ và tôn trọng những cảm xúc, suy nghĩ của trẻ.
Nhóm cảm xúc, tính cách
Thể hiện cảm xúc – nếu bạn tôn trọng và giúp trẻ chia sẻ cảm xúc về câu chuyện và các nhân vật.
Tình yêu và sự thấu cảm – nếu bạn chia sẻ và giúp trẻ suy nghĩ về mối quan hệ, tình cảm của các nhân vật.
Sự tự tin – nếu bạn tôn trọng và để trẻ tự do thể hiện suy nghĩ, cảm xúc và hành động của mình về câu chuyện.
Nhóm thói quen:
Xây dựng và duy trì được thói quen đọc sách – nếu bạn đọc và khuyến khích trẻ đọc sách mỗi ngày.
Tính độc lập - nếu bạn khuyến khích trẻ tự chọn sách, lưu chuyển sách hay sử dụng dịch vụ tại thư viện.
Sự ngăn nắp - nếu bạn khuyến khích trẻ giữ gìn sách khi đọc và khi lưu giữ sách
Phát triển được sự tập trung – nếu bạn thu hút và giúp trẻ tập trung trong lúc đọc.
Nhóm sáng tạo, trừu tượng:
Óc sáng tạo - nếu bạn tôn trọng và khuyến khích trẻ sáng tạo hoặc đưa ra ý tưởng mới từ câu chuyện
Tính hiếu kỳ - nếu bạn khuyến khích trẻ đặt câu hỏi và sẵn lòng trả lời mọi câu hỏi của trẻ.
Trí tưởng tượng - nếu bạn giúp trẻ kể câu chuyện sáng tạo của trẻ từ hình vẽ, nội dung của sách.
Óc thẩm mỹ- nếu bạn cùng trẻ thảo luận về tính thẩm mỹ trong hình vẽ và cách trình bày của sách.
Nhóm tư duy khoa học, cuộc sống thực tế:
Kỹ năng sử dụng thông tin có trách nhiệm - nếu bạn giới thiệu tên và đóng góp của các tác giả.
Tìm kiếm thông tin - nếu bạn giúp trẻ sử dụng mục lục số trang làm dấu khi đọc sách.
Ý thức tiết kiệm và bảo vệ môi trường - nếu bạn thảo luận với trẻ về việc sử dụng giấy, loại giấy của sách.
Giá trị và cách sử dụng tiền - nếu bạn thảo luận với trẻ về giá tiền và giá trị của sách và việc lựa chọn sách.
Suy nghĩ và phán đoán- nếu bạn đặt câu hỏi giúp trẻ suy nghĩ và phán đoán về nội dung cuốn sách.
Tư duy phản biện - nếu bạn tôn trọng và giúp trẻ chia sẻ quan điểm và suy nghĩ của trẻ về câu chuyện giữa các nhân vật.
Nghề nghiệp con người cuộc sống thực tế - nếu bạn giới thiệu cho trẻ câu chuyện về các tác giả.
Một số nguồn tài liệu tham khảo về đọc sách cùng con
http://www.keepbooks.org : Bộ sách KEEP BOOKS của The Ohio State University
https://readaloud.org : Trang web cung cấp kỹ năng đọc sách cho trẻ
https://cedu.niu.edu/.../reso.../raising-readers/index.shtml : Giới thiệu cách đọc sách,fluency, phonemic awareness, ...
http://www.readingrockets.org : Trang web giói thiệu cách khuyến khích trẻ đọc sách